تصویر زنان در رمان فارسی (1357- 1367)

هدف این رساله بررسی نحوه ی تصویر زنان در رمان های فارسی دهه ی اول پس از انقلاب (1357-1367) بوده است. به این منظور، سه گفتمان اصلی حاکم بر ادبیات داستانی این دوره شناسایی و از هر حوزه ی گفتمانی یک رمان به شکل هدفمند انتخاب شده است. رمان های مورد بررسی در این جا عبارت اند از: باغ بلور (1365) متعلق به جریان داستان نویسان انقلابیِ نزدیک به حوزه ی هنری؛ رازهای سرزمین من (1366) که از میان آثار داستان نویسان معترض و چپ، که غالب اعضای کانون نویسندگان را تشکیل می دادند، انتخاب شده؛ و طوبا و معنای شب (1366) که یکی از رمان های شاخص جریان داستان نویسی فمینیستی زنان است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تصویر زنان در رمان فارسی در دهه ی اول انقلاب همراه با دگرگونی های شگرف اجتماعی و سیاسی و تحولاتی نظیر انقلاب و جنگ تغییر کرده است. این تصویر، محل منازعه و معارضه ی ایدئولوژی ها و گفتمان های سیاسی بوده و در هر گفتمان متناظر با هنجارهای ایدئولوژیک غالب آن گفتمان در عرصه ی جنسیت ویژگی های خاص یافته است. نکته ی مهم آن است که در هر سه گفتمان، مسئله ی زنان، هویت و جایگاه آن ها مورد توجه قرار گرفته است؛ مفصل بندی های جدید گفتمانی برای تبیین وضعیت زنان، که در هر سه رمان دیده می شود، گویای مناقشه پذیری و عدم تفوق یک گفتمان در این حوزه، و محصول دگرگونی های اجتماعی و گفتمانی در تصویر تثبیت شده ی پیشین از زن است.